W dawnych czasach kołdra z pierza była podstawowym i ważnym elementem posagu młodej dziewczyny.
Samo przygotowywanie puchowej pierzyny stanowiło swego rodzaju rytuał i było powszechnie występującym wiejskim obyczajem. Tzw. oskubek był wydarzeniem towarzyskim i więziotwórczym. Skubanie pierza odbywało się w kolejnych chatach, na które przychodziły panny, mężatki oraz nestorki z całej wsi. Przy skubaniu przekazywano sobie plotki oraz opowieści o bieżących wydarzeniach całej społeczności.
Do porządnej pierzyny używano tylko kaczego lub gęsiego pierza. Dopiero po zebraniu odpowiedniego wsadu – około 4-5 kg – można było szyć pierzynę. Przepikowaną pierzynę (by zabezpieczyć przesuwanie się wsadu) nazwano kołdrą.
O puchowe kołdry bardzo dbano. Pierze ma naturalne skłonności do zbijania się, więc zawsze należało pierzynę porządnie strząsnąć i wyrównać pierze mocnymi uderzeniami dłonią (tzw. zbicie pierzyny i poduszki). Miało to na celu również wprowadzenie nieco powietrza do środka. Jeżeli w chałupie było bardzo zimno, tuż przed snem ogrzewano ją przyciskając na krótko do gorącego pieca kaflowego.
Na alergię w dawnych czasach nikt nie narzekał, lecz oczywistą czynnością było wówczas wietrzenie pierzyny na powietrzu, szczególnie podczas mrozu. Widok rozwieszonych na płotach pierzyn był nader często spotykany.
W dzisiejszych czasach niegdysiejsze użycie pierza kaczego lub gęsiego jako wsadu do kołdry zastąpiły inne materiały. Oczywiście najlepszy pozostaje puch gęsi lub kaczy, lecz jest on bardzo drogi i kłopotliwy w pielęgnacji. Wykorzystanie nowoczesnych technologii pozwala na wyprodukowanie wsadów niczym nie różniących się właściwościami od naturalnych, a jednocześnie lekkich i łatwych w pielęgnacji. Można je wygodnie wyprać w pralce bez utraty właściwości. Są lekkie jak nowoczesne koce akrylowe, a jednocześnie doskonale odprowadzają wilgoć i zatrzymują ciepło.
